黃連冬等
摘要:描述了在廣西發(fā)現(xiàn)的山茶屬一新種——四季花金花茶,本種在親緣關(guān)系上與檸檬金花茶接近,唯花較之更大,金黃色;又與中越山茶接近,唯花黃色,花瓣數(shù)更多。與此兩種不同的是本種花瓣13~16枚,一年四季連續(xù)開花或多次開花。
關(guān)鍵詞:山茶屬;四季花金花茶;新種;廣西;中國(guó)
中圖分類號(hào):Q949.758.4
文獻(xiàn)標(biāo)識(shí)碼:A
文章編號(hào):1671-2641(2014)01-0069-02
收稿日期:2013-12-06
修回日期:2014-01-08
Abstract: Camellia perpetua Liang et Huang, a new species is described from Guangxi, China. The new species is more closed to C. limonia Liang et Mo and C. indochinensis Merr. but its bigger and yellow flower is different from light yellow flower of the former, and its yellow flower, and more petals is very differenced between white flower of the later. With thirteen to sixteen petals of a flower and blooming several times in a year, it is completely differed from them.
Key words: Camellia L.; C. perpetua; New species; Guangxi; China
四季花金花茶 新種 (圖1)
Camellia perpetua S. Y. Liang et L. D. Huang, sp. nov. (Subgen. Thea (L.) H. T. Chang, Sect. Archecamellia Sealy) Fig. 1
Habitu C. indochinensi Merr. et C. limonia C. F. Liang & X. L.Mo simile, ab illo differt floribus aureis, ab hoc floribus majoribus 5-6cm in diam. profunde flavis; ab utraque differt petalis multis 13-16, florentibus a Majo ad Decembrem.
Frutex ad 5m altus; cortice rubro-brunneo, ramuli hornotini rufi glabri, ramis cinereo-brunneis. Folia tenuiter coriacea, elliptica, oblonga vel anguste obovata, (4.0-)5.0-7(-8)cm longa, (1.8-)2.5-3.4cm lata, apice acuta, acumene obtuso, basi rotunda, subrotunda vel late cuneata, supra in sicco atro-viridia, nitida, subtus pallide viridia glabra cum brunneis glandulis; costa utrinsecus elevata; nervis lateralibus tenuibus 5-7-jugis, supra minute impressis, subtus prominentibus; margine callifris serrulatis; petiolis 4-7mm longis glabris. Flores flavi solitarii axillares 5-6cm in diam., pedicelli cum bracteolae 0.5cm longi; bracteolis 4-5 remotis secus pedicellum, superioribus 1-2 adnatis ad calycem, infimis 1mm longis, 1.5mm latis, summa 3.5 longa, 4mm lata, omnibus extus glabris, intus albis pubescentibus, margine ciliatis, persistentibus; sepala 5-6, inaequalia, imbricata, exteriora 2-3 minora, semiorbiculata, viridia, coriacea, 5-7mm longa cum lata, interiora 2-3 majora, lati-ovalia, flava, margine membranacea, 8-9mm longa, 9-11mm lata, extus glabra, inter sparsim alba pubescentia, margine ciliate, persistentia; corolla flava, basi in tubum 5-6mm longum connata, tubo corollae staminum adnato ad 9mm longo, petalis 13-16, obovatis vel lati-obovatis, exteriora minora, 1.1-1.5cm longa, 0.8-1.1cm lata, cetera 2.2-3.4cm longa, 1.4-1.8cm lata, exteriora intus apicem versus sparse alba pubescentia, interiora utrinque glabra; staminibus 5-6-seriatis 1.7-2.3cm longis, filamentis glabris, exterioribus in tubum 4mm longum connatis, interioribus liberis, antherae ellipsoideae, subbasifixae; ovaria glabra 3-locularia, ovula 3 in quoque loculo, stylis 3(-4) omnino liberis 2-2.5cm longis, glabris. Capsula tri-globosa 2.3cm in diam, pericarpio flavido, glabro. Seminibus 1-2 in quoque loculo, glabris. Fl. Maj.- Decem. Fr. Septem.- Octob.
灌木,高達(dá)5 m。樹皮紅褐色,嫩枝淺紅色,無(wú)毛,老枝灰褐色。葉薄革質(zhì),橢圓形、長(zhǎng)圓形到窄倒卵形,長(zhǎng)(4.0-)5.0~7(-8)cm,寬(1.8-)2.5~3.4 cm,先端急尖,尖頭鈍,基部圓形、近圓形或?qū)捫ㄐ?,上面干后深綠色,有光澤,下面淺綠色,無(wú)毛,有多數(shù)分散褐色腺點(diǎn);中脈兩面凸起;側(cè)脈纖細(xì),5~7對(duì),上面微凹,下面突起;邊緣有胼胝質(zhì)狀細(xì)鋸齒;葉柄長(zhǎng)4~7 mm,無(wú)毛?;S色,單獨(dú)腋生,徑5~6 cm,花梗連小苞片長(zhǎng)0.5 cm;小苞片4~5,闊卵圓形,由下向上漸次增大,在花梗上疏離,最上1~2枚貼萼,最下的1枚長(zhǎng)1 mm,寬1.5 mm,最上的1枚長(zhǎng)3.5 mm,寬4 mm,外面無(wú)毛,內(nèi)面有白色短柔毛,邊緣有睫毛,宿存;萼5~6,不等大,覆瓦狀排列,外面2~3枚較小,半圓形,綠色,革質(zhì),長(zhǎng)寬均為5~7 mm,內(nèi)面2~3枚較大,闊卵圓形,黃色,邊緣薄膜質(zhì),長(zhǎng)8~9 mm,寬9~11 mm,外面無(wú)毛,內(nèi)面有疏短白色柔毛,邊緣有睫毛,宿存;花冠黃色,基部連成長(zhǎng)5~6 mm的花冠管,內(nèi)面貼生于雄蕊9 mm,花瓣13~16,倒卵形到闊倒卵形,外面數(shù)枚較小,長(zhǎng)1.1~1.5cm,寬0.8~1.1 cm,其余長(zhǎng)2.2~3.4 cm,寬1.4~1.8 cm,外面數(shù)枚內(nèi)面向頂有白色短柔毛,其余兩面無(wú)毛;雄蕊多數(shù),排成5~6輪,長(zhǎng)1.7~2.3 cm,外輪花絲基部連生成短管,管長(zhǎng)4 mm,內(nèi)輪花絲完全離生,花絲無(wú)毛,花藥橢球形,近基著藥;子房無(wú)毛,3室,每室胚珠1~2,花柱3(-4)條,完全離生,長(zhǎng)2~2.5 cm,無(wú)毛。蒴果三球形,果皮淡黃色,光滑,徑約2.3 cm。種子每室1~2,種皮光滑,無(wú)毛?;ㄆ冢?~12月,果期:9~10月。
本種與中越山茶C. indochinensis Merr.[1] [3]和檸檬金花茶C. limonia C. F. Liang et X. L.Mo[2] [3]近似,其中和中越山茶的不同之處在于本種花金黃色,不為白色;和檸檬金花茶的不同之處在于本種花瓣深黃色。與此兩種均不同的是花瓣較多,13~16枚;一年大多數(shù)時(shí)間開花。
China. Guangxi(廣西): Chongzuo
(崇左),馬鞍山村柳陽(yáng)屯,石灰?guī)r山,alt. 350m, 2003-05-04, L.D. Liang(黃連冬)2003001(holotypus! SYS,hic designatus; isotypus! SYS)
致謝:感謝謝慶建先生為本新種繪圖。
參考文獻(xiàn):
[1] Elmer Drew Merrill. Records of Indo-Chinese Plants[J]. Journ. Arn. Arb. 1939, 20:347-348.
[2] 梁疇芬,莫新禮. 廣西弄崗自然保護(hù)區(qū)植物區(qū)系資料[J]. 廣西植物,1982, 2(2): 61-65.
[3]中國(guó)科學(xué)院植物志編輯委員會(huì). 1998. 中國(guó)植物志(第四十九卷第三分冊(cè))(M). 北京:科學(xué)出版社,110-115.
審稿編輯:劉念 薛克娜