易同培,楊 林,史軍義,馬麗莎
(1.四川農(nóng)業(yè)大學,都江堰 611830;2.中國林業(yè)科學研究院資源昆蟲研究所,云南昆明 650224)
線耳綠竹 苦竹(四川都江堰)新種 圖1~5
Dendrocalamopsis lineariaurita Yi et L.Yang,sp.nov. Fig.1~5
Species D.vario-striatae(W.T.Lin)Keng f.,a que differt internodiis culmorum cinereo-viridibus,leviter farinisis,apice strictis;auriculis vaginarum linearibus vel curvatis,ligulis lumilioribus,2 mm~3 mm altis;auriculis foliorum nullae.
Rhizomata sympodiali-caespitosae.Culmi 14 m~15 m alti,5.5 cm~8 cm diam.,apice stricti,35~42-nodis,internodiis 32 cm~38 cm longis,10 cm~33 cm basi longis,cylindricis,levigatis,cinereo-viridibus,primo farinosis,glabris,cavis,lingo 5 cm~12 cm crasso,medullis obtritis;cicatrices vaginarum prominentes,brunneae,glabrae;nodi culmorum plani,eis in basi radicis aeriis;intranodiis 4 mm~12 mm altis,glabris.Gemma culmi ancipitiusa,marginis ciliatis.Ramificationibus altioribus,raminis crassis ad 2.5 m~3 m longis,1cm diametro.Vaginae culmorum celeriter delapsae,crasso-coriaceae,quam internodiis leviter brevioribus,dorso non aequaliter adpresso-brunneo-setulosae,leviter farinosae,longitudinali-nervilis nonnihil conspicuis,margine huad ciliatae;auriculae lineares,2 mm~4 mm latae,cinereae;ligulae curvatae,cinereae,2 mm~3 mm altae,fimbriae complanatae,breves;laminae triangulatae vel longe triangulatae,strictae,10 cm~25 cm longae,6 cm~8 cm latae,dorso saepe adpressobrunneo-setulosae,dorso saepe adpressae brunneae setulosae,margine serrulatae.Folia 5~9 in quoque ramulo;vaginae foliorum glabrae,superne leviter farinosae,haud ciliatae;auriculae nullae,setis oralibus purpureobrunneis vel cinereo-brunneae,ad 2 mm longas;ligulae curvae,purpureo-brunneae,c.1 mm altae,cilis primo cinereis,ad 2 mm longis;petiole 2 mm~3 mm longi,glabri,chlorotici;laminae lineales vel lineali-lanceolatae,virides,papyraceae,glabrae,15 cm~25 cm longae,1.7 cm~3.2 cm latae,apice longe acuminatae,basi truncatae vel cuneatae,nervis secundariis 8~9-jugis,nervillis transversis rectangularibus,margine serrulatae ad unus latus.Inflorescentia ignota.Turiones Augusto germinantes.
Sichuan(四川):Dujiangyang City(都江堰市),Zhongxing Town(中興鎮(zhèn)),Meihua Village(梅花村),Group(5 組),Geographical coordinates E103°36'44″,N30°55'32″,Alt.680m,Cultiv.,2015-02-14,T.P.Yi(易同培)15001(holotypus,SAUD=SIFS)。
圖1 線耳綠竹竹叢A bamboo grove of Dendrocalamopsis lineariaurita Yi et L.Yang
圖2 線耳綠竹叢及稈籜A bamboo grove and vaginas of Dendrocalamopsis lineariaurita Yi et L.Yang
圖3 線耳綠竹稈芽A gemma of Dendrocalamopsis lineariaurita Yi et L.Yang
地下莖合軸叢生型。稈高14 m~15 m,直徑5.5 cm~8 cm,梢頭直立;整稈具35節(jié)~42節(jié),節(jié)間長32 cm~38 cm,最長達42 cm,基部節(jié)間長10 cm~33 cm,圓筒形,分枝一側(cè)無溝槽,平滑,灰綠色,初時被薄白粉質(zhì),無毛,中空,竹壁厚5 mm~12 mm,髓為鋸屑狀;籜環(huán)隆起,褐色,無毛;稈環(huán)平,基部數(shù)節(jié)上具氣生根;節(jié)內(nèi)高4 mm~12 mm,無毛。稈芽扁桃形,具緣毛。稈4 m~6 m開始分枝,每節(jié)枝條多枚,主枝長2.5 m~3 m,直徑達1 cm,側(cè)枝纖細,直徑2 mm~4 mm,斜展。稈籜早落,厚革質(zhì),稍短于節(jié)間長度,背面被不均勻貼生棕色刺毛,被薄白粉,稍具縱脈紋,無緣毛;籜耳線形,寬2 mm~4 mm,灰色;籜舌弧形,灰色,高2 mm~3 mm,邊緣具短而扁的繸毛;籜片三角形或長三角形,直立,長10 cm~25 cm,寬6 cm~8 cm,背面常被貼生棕色刺毛,邊緣具細鋸齒。小枝具葉5枚~9枚;葉鞘無毛,上部常被薄白粉,無緣毛;葉耳缺失,鞘口繸毛紫褐色或灰褐色,長達2 mm;葉舌弧形,紫褐色,高約1mm,邊緣初時具灰色長達2 mm纖毛;葉柄長2 mm~3 mm,淡綠色,無毛;葉片線形或線狀披針形,綠色,紙質(zhì),無毛,長 15 cm~25 cm,寬 1.7 cm~3.2 cm,基部截形至楔形,先端長漸尖,次脈8對~9對,小橫脈形成長方形,邊緣一側(cè)具小鋸齒而粗糙,另一側(cè)近于平滑?;ㄖξ匆?。筍期8月。
圖4 線耳綠竹葉枝Leaves of Dendrocalamopsis lineariaurita Yi et L.Yang
圖5 線耳綠竹稈籜Vaginas of Dendrocalamopsis lineariaurita Yi et L.Yang
本種近似吊絲單Dendrocalamopsis vario-striata(W.T.Lin)Keng f.,不同在于稈節(jié)間灰綠色,被薄白粉,梢端直立;籜耳線形或弧形,籜舌較低,高2~3mm;葉耳缺失,容易區(qū)別。
黃條線耳綠竹(自擬)新變型 圖6
Dendrocalamopsis lineariaurita Yi et L.Yang f.luridilineata Yi et L.Yang,f.nov. Fig.6
A typo recedit internodiis basilaribus luteolistriatis.
與原變型不同在于稈基部節(jié)間具淡黃色縱條紋。
Sichuan(四川):Dujiangyang City(都江堰市),Zhongxing Town(中興鎮(zhèn)),Meihua Village(梅花村),Group(5 組),Geographical coordinates E103°36'44″,N30°55'32″,Alt.680m,Cultiv.,2015-02-14,T.P.Yi(易同培)15002(holotypus,SAUD=SIFS)。
圖6 黃條線耳綠竹Dendrocalamopsis lineariaurita Yi et L.Yang f.luridilineata Yi et L.Yang
金邊早竹(自擬)新變型 圖7
Phyllostachys violascens(Carr.)A.et C.Riv.f.aurantiaYi,f.nov.Fig.7
A typo recedit turionibus sanguineis,laminis vaginarum ad marginem aurantiis.
本變型不同于原變型之處在于筍帶紫紅色,籜片邊緣兩邊具淡黃色條紋。
Sichuan(四川):Dujiangyang City(都江堰市),Puyang Town(蒲陽鎮(zhèn)),Tongma Ditch(銅馬溝),Geographical coordinates E103°38'809″,N31°02'532″,Alt.710m,Cultiv.,2015-04-13,T.P.Yi(易同培)15004(holotypus,SAUD=SIFS)。
圖7 金邊早竹Phyllostachys violascens(Carr.)A.et C.Riv.f.aurantia Yi